کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری ها برای جلوگیری از تخلفات ساخت و ساز در شهر ها ایجاد شد.
در هر جایی که ساخت و ساز صورت می گیرد حتما کسانی وجود دارند که می خواهند از موقعیت سود استفاده کنند
و با استفاده از شیوه های غیر قانونی به دنبال کسب درآمدهای آنچنانی هستند.
در هر جایی که تخلفی وجود داشته باشد به ناگزیر قوانینی هم برای مقابله با این تخلفات ایجاد خواهد شد
تا افراد بتوانند با خیال راحت حق و حقوق خود را پیگیری کنند.
در ادامه این مقاله این موضوع را بررسی خواهیم کرد که کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری چیست؟
و نحوه ی اجرای آن به چه صورت خواهد بود؟
ماده 100:مالكین اراضی و املاك واقع در محدوده شهر یا حریم آن باید قبل از هر اقدام عمرانی
یا تفكیك اراضی و شروع ساختمان از شهرداری پروانه اخذ نمایند.
شهرداری میتواند از عملیات ساختمانی ساختمان های بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه
بوسیله مأمورین خود اعم از آنكه ساختمان در زمین محصور یا غیرمحصور واقع باشد جلوگیری كند.
در موارد مذكور فوق كه از لحاظ اصول شهرسازی یا فنی یا بهداشتی قلع تأسیسات و بناهای خلاف مشخصات مندرج در پروانه ضرورت داشته باشد
یا بدون پروانه شهرداری ساختمان احداث یا شروع به احداث شده باشد به تقاضای شهرداری موضوع
در كمیسیون هایی مركب از نماینده وزارت كشور به انتخاب وزیر كشور و یكی از اعضای انجمن شهر، به انتخاب انجمن مطرح میشود.
کمیسیون پس از وصول پرونده به ذینفع اعلام میكند كه ظرف ده روز توضیحات خود را كتباً ارسال دارد
پس از انقضاء مدت مذكور كمیسیون مكلف است موضوع را با حضور نماینده شهرداری كه بدون حق رأی برای ادای توضیح شركت میكند
ظرف مدت یكماه تصمیم مقتضی بر حسب مورد اتخاذ كند.
در مواردی كه شهرداری از ادامه ساختمان بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه جلوگیری میكند مكلف است
حداكثر ظرف یك هفته از تاریخ جلوگیری موضوع را در كمیسیون مذكور مطرح كند
در غیر این صورت كمیسیون به تقاضای ذینفع به موضوع رسیدگی خواهد كرد.
در صورتی كه تصمیم كمیسیون بر قلع تمام یا قسمتی از بنا باشد مهلت مناسبی كه نباید از دو ماه، تجاوز كند تعیین میكند.
شهرداری مكلف است تصمیم مزبور را به مالك ابلاغ كند. هرگاه مالك درمهلت مقرر اقدام به قلع بناء نكند
شهردار رأساً اقدام كرده و هزینه آن را طبق مقررات آییننامه اجرای وصول عوارض از مالك دریافت خواهد كرد.
بیشتر بخوانید: الزام به تنظیم سند
در مورد اضافه بنا زائد بر مساحت زیربنای مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی مسكونی كمیسیون میتواند
در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت ملك از نظر مكانی
(در بر خیابان های اصلی یا خیابان های فرعی و یا كوچه های بنباز یا بنبست) رأی به اخذ جریمهای كه
متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفی باشد تعیین
و شهرداری مكلف است بر اساس آن نسبت به وصول جریمه اقدام كند
(جریمه نباید از حداقل یك دوم كمتر و از سه برابر ارزش معاملاتی برای هر متر مربع بنای اضافه بیشتر باشد).
در صورتی كه ذینفع از پرداخت جریمه خودداری كرد،
شهرداری مكلف است مجدداً پرونده را به همان كمیسیون ارجاع و تقاضای صدور رأی تخریب را بكند.
كمیسیون در این مورد نسبت به صدور رأی تخریب اقدام خواهد نمود.
بیشتر بخوانید: الزام به تنظیم سند
در مورد اضافه بنا زائد بر مساحت مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی تجارتی و صنعتی و اداری
كمیسیون میتواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت ملك از نظر مكانی
(در بر خیابان های اصلی یا خیابان های فرعی و یا كوچه بنباز یا بنبست) جریمهای
كه متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفی باشد تعیین کرده
و شهرداری مكلف است بر اساس آن نسبت به وصول جریمه اقدام كند.
(جریمه نباید از حداقل دو برابر كمتر و از چهار برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع بنای اضافی ایجاد شده بیشتر باشد).
در صورتی كه ذینفع از پرداخت جریمه خودداری كرد شهرداری مكلف است
مجدداً پروانه را به كمیسیون ماده 100 ارجاع و تقاضای صدور رأی تخریب بكند.
كمیسیون در این مورد نسبت به صدور رأی تخریب اقدام خواهد كرد.
بیشتر بخوانید: فسخ قرارداد ملکی چه شرایطی دارد؟
در مورد احداث بنای بدون پروانه در حوزه استفاده از اراضی مربوطه
در صورتی كه اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی رعایت شده باشد كمیسیون میتواند
با صدور رأی اخذ جریمه به ازاء هر متر مربع بنای بدون مجوز یك دهم ارزش معاملاتی ساختمان
یا یك پنجم ارزش سرقفلی ساختمان در صورتی كه ساختمان ارزش دریافت سرقفلی داشته باشد،
هر كدام كه مبلغ آن بیشتر است از ذینفع، بلامانع بودن صدور برگ پایان ساختمان را به شهرداری اعلام كند.
اضافه بنا زائد بر تراكم مجاز بر اساس مفاد تبصرههای 2 و 3 عمل خواهد شد.
مطلب مرتبط: قوانین معاملات ملکی
در مورد عدم احداث پاركینگ و یا غیرقابل استفاده بودن آن و عدم امكان اصلاح آن كمیسیون میتواند
با توجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پاركینگ، رأی به اخذ جریمهای كه حداقل یك برابر
و حداكثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع فضای از بین رفته پاركینگ باشد، صادر كند
(مساحت هر پاركینگ با احتساب گردش 25 متر مربع میباشد).
شهرداری مكلف به اخذ جریمه تعیین شده و صدور برگ پایان ساختمان میباشد.
در مورد تجاوز به معابر شهر، مالكین موظف هستند در هنگام نوسازی بر اساس پروانه ساختمان
و طرح های مصوب رعایت برهای اصلاحی را بكند.
در صورتی كه بر خلاف پروانه و یا بدون پروانه تجاوزی در این مورد انجام گیرد شهرداری مكلف است
از ادامه عملیات جلوگیری و پروانه امر را به كمیسیون ارسال كند.
در سایر موارد تخلف ماندن عدم استحكام بنا، عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی
در ساختمان رسیدگی به موضوع در صلاحیت كمیسیون های ماده 100 است.
بشتر بخوانید: قلع و قمع بنای غیر مجاز
مهندسان ناظر ساختمانی موكلفند نسبت به عملیات اجرایی ساختمانی كه به مسوولیت آنان احداث میگردد،
از لحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه و نقشهها و محاسبات فنی ضمیمه آن مستمراً نظارت كرده
و در پایان كار مطابقت ساختمان با پروانه و نقشه و محاسبات فنی را گواهی كنند.
هر گاه مهندس ناظر بر خلاف واقع گواهی كند و یا تخلف را بموقع به شهرداری اعلام نكند
و موضوع منتهی بطرح در كمیسیون مندرج در تبصره یك ماده 100 قانون شهرداری و صدور رأی بر جریمه یا تخریب ساختمان گردد،
شهرداری مكلف است مراتب را به نظام معماری و ساختمانی منعكس كند.
شورای انتظامی نظام مذكور موظف است مهندس ناظر را در صورت ثبوت تقصیر برابر قانون نظام معماری و ساختمانی
حسب مورد با توجه به اهمیت موضوع به 6 ماه تا سه سال محرومیت از كار و در صورتی كه مجدداً مرتكب تخلف شود
كه منجر به صدور رأی تخریب به وسیله كمیسیون ماده 100 گردد به حداكثر مجازات محكوم كند.
مراتب محكومیت از طرف شورای انتظامی نظام معماری و ساختمانی در پروانه اشتغال درج
و در یك یا چند مورد از جراید كثیرالانتشار اعلام میگردد.
شهرداری مكلف است تا صدور رأی محكومیت به محض وقوف از تخلف مهندس ناظر و ارسال
پرونده كمیسیون ماده 100 بمدت حداكثر 6 ماه از اخذ گواهی امضا مهندس ناظر مربوطه
برای ساختمان جهت پروانه ساختمان شهرداری خودداری كند.
مأمورین شهرداری نیز موكلفند در مورد ساختمان ها نظارت كند و هر گاه از موارد تخلف در پروانه بموقع جلوگیری نكنند
و یا در مورد صدور گواهی انطباق ساختمان با پروانه مرتكب تقصیری شوند،
طبق مقررات قانونی به تخلف آنان رسیدگی میشود
و در صورتی كه عمل ارتكابی مهندسان ناظر و مأمورین شهرداری واجد جنبه جزایی هم باشد از این جهت نیز قابل تعقیب خواهند بود.
در مواردی كه شهرداری مكلف به جلوگیری از عملیات ساختمان است و دستور شهرداری اجرا نشود
میتواند با استفاده از مأمورین اجراییات خود و در صورت لزوم مأمورین انتظامی برای متوقف ساختن عملیات ساختمانی اقدام كند.
دفاتر اسناد رسمی مكلفند قبل از انجام معامله قطعی در مورد ساختمانهای تکمیل شده
گواهی پایان ساختمان و در مورد ساختمان های ناتمام گواهی عدم خلاف تا تاریخ انجام معامله
را كه توسط شهرداری صادر شده باشد ملاحظه و مراتب را در سند قید كند.
در مورد ساختمانهای ی كه قبل از تصویب قانون 6 تبصره الحاقی به ماده 100 قانون شهرداریها (1355/11/24) معامله انجام گرفته
و از ید مالك اولیه خارج شده باشد، در صورتی كه مورد معامله كل پلاك را شامل نگردد
گواهی عدم خلاف یا برگ پایان ساختمان الزامی نبوده و با ثبت و تصریح آن در سند انجام معامله بلامانع میباشد.
در مورد ساختمان هایی كه قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر ایجاد شده
در صورتی كه اضافه بنای جدیدی حادث نگردیده باشد و مدارك و اسناد نشان دهنده
ایجاد بنا قبل از سال تصویب طرح جامع شهر باشد، با ثبت و تصریح مراتب فوق در سند مالكیت انجام معامله بلامانع میباشد.
ساختمان هایی كه پروانه ساختمان آنها قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر، صادر شده است
از شمول تبصره یك ماده 100 قانون شهرداری معاف میباشند.
در مورد آراء صادره از كمیسیون ماده 100 قانون شهرداری هر گاه شهرداری
یا مالك یا قائم مقام او از تاریخ ابلاغ رأی ظرف مدت ده روز نسبت به آن رأی اعتراض كند،
مرجع رسیدگی به این اعتراض كمیسیون دیگر ماده 100 خواهد بود كه اعضای آن غیر از افرادی باشند
كه در صدور رأی قبلی شركت داشتهاند. رأی این كمیسیون قطعی است.
آییننامه ارزش معاملاتی ساختمان پس از تهیه توسط شهرداری و تصویب انجمن شهر در مورد اخذ جرائم قابل اجراست
و این ارزش معاملاتی سالی یكبار قابل تجدید نظر خواهد بود.
اگر شما در مورد کمیسیون ماده 100 شهرداری ها سوالی دارید می توانید از بخش سوالات متداول آن را بپرسید
تا در سریع ترین زمان ممکن به آن ها پاسخ داده شود.