کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری چیست؟

کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها برای جلوگیری از تخلفات ساخت و ساز در شهر ها ایجاد شد.

در هر جایی که ساخت و ساز صورت می گیرد حتما کسانی وجود دارند که می خواهند از موقعیت سود استفاده کنند

و با استفاده از شیوه های غیر قانونی به دنبال کسب درآمدهای آنچنانی هستند.

در هر جایی که تخلفی وجود داشته باشد به ناگزیر قوانینی هم برای مقابله با این تخلفات ایجاد خواهد شد

تا افراد بتوانند با خیال راحت حق و حقوق خود را پیگیری کنند.

در ادامه این مقاله این موضوع را بررسی خواهیم کرد که کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری چیست؟

و نحوه ی اجرای آن به چه صورت خواهد بود؟

مفاد کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها

ماده ۱۰۰:مالکین اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن باید قبل از هر اقدام عمرانی

یا تفکیک اراضی و شروع ساختمان از شهرداری پروانه اخذ نمایند.

شهرداری می‌تواند از عملیات ساختمانی ساختمان های بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه

بوسیله مأمورین خود اعم از آنکه ساختمان در زمین محصور یا غیرمحصور واقع باشد جلوگیری کند.

تبصره ۱ (اعضا و روند اجرایی کمیسیون ماده ۱۰۰)

در موارد مذکور فوق که از لحاظ اصول شهرسازی یا فنی یا بهداشتی قلع تأسیسات و بناهای خلاف مشخصات مندرج در پروانه ضرورت داشته باشد

یا بدون پروانه شهرداری ساختمان احداث یا شروع به احداث شده باشد به تقاضای شهرداری موضوع

در کمیسیون هایی مرکب از نماینده وزارت کشور به انتخاب وزیر کشور و یکی از اعضای انجمن شهر، به انتخاب انجمن مطرح می‌شود.

کمیسیون پس از وصول پرونده به ذینفع اعلام می‌کند که ظرف ده روز توضیحات خود را کتباً ارسال دارد

پس از انقضاء مدت مذکور کمیسیون مکلف است موضوع را با حضور نماینده شهرداری که بدون حق رأی برای ادای توضیح شرکت می‌کند

ظرف مدت یکماه تصمیم مقتضی بر حسب مورد اتخاذ کند.

در مواردی که شهرداری از ادامه ساختمان بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه جلوگیری می‌کند مکلف است

حداکثر ظرف یک هفته از تاریخ جلوگیری موضوع را در کمیسیون مذکور مطرح کند

در غیر این صورت کمیسیون به تقاضای ذینفع به موضوع رسیدگی خواهد کرد.

در صورتی که تصمیم کمیسیون بر قلع تمام یا قسمتی از بنا باشد مهلت مناسبی که نباید از دو ماه، تجاوز کند تعیین می‌کند.

شهرداری مکلف است تصمیم مزبور را به مالک ابلاغ کند. هرگاه مالک درمهلت مقرر اقدام به قلع بناء نکند

شهردار رأساً اقدام کرده و هزینه آن را طبق مقررات آیین‌نامه اجرای وصول عوارض از مالک دریافت خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: الزام به تنظیم سند

تبصره ۲ (اضافه بنا مسکونی)

در مورد اضافه بنا زائد بر مساحت زیربنای مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی مسکونی کمیسیون می‌تواند

در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت ملک از نظر مکانی

(در بر خیابان های اصلی یا خیابان های فرعی و یا کوچه های بن‌باز یا بن‌بست) رأی به اخذ جریمه‌ای که

متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفی باشد تعیین

و شهرداری مکلف است بر اساس آن نسبت به وصول جریمه اقدام کند

(جریمه نباید از حداقل یک دوم کم‌تر و از سه برابر ارزش معاملاتی برای هر متر مربع بنای اضافه بیشتر باشد).

در صورتی که ذینفع از پرداخت جریمه خودداری کرد،

شهرداری مکلف است مجدداً پرونده را به همان کمیسیون ارجاع و تقاضای صدور رأی تخریب را بکند.

کمیسیون در این مورد نسبت به صدور رأی تخریب اقدام خواهد نمود.

بیشتر بخوانید: الزام به تنظیم سند

تبصره ۳ (اضافه بنا تجارتی و صنعتی)

در مورد اضافه بنا زائد بر مساحت مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی تجارتی و صنعتی و اداری

کمیسیون می‌تواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت ملک از نظر مکانی

(در بر خیابان های اصلی یا خیابان های فرعی و یا کوچه بن‌باز یا بن‌بست) جریمه‌ای

که متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفی باشد تعیین کرده

و شهرداری مکلف است بر اساس آن نسبت به وصول جریمه اقدام کند.

(جریمه نباید از حداقل دو برابر کم‌تر و از چهار برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع بنای اضافی ایجاد شده بیش‌تر باشد).

در صورتی که ذینفع از پرداخت جریمه خودداری کرد شهرداری مکلف است

مجدداً پروانه را به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع و تقاضای صدور رأی تخریب بکند.

کمیسیون در این مورد نسبت به صدور رأی تخریب اقدام خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: فسخ قرارداد ملکی چه شرایطی دارد؟

تبصره ۴ (احداث بنای بدون پروانه)

در مورد احداث بنای بدون پروانه در حوزه استفاده از اراضی مربوطه

در صورتی که اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی رعایت شده باشد کمیسیون می‌تواند

با صدور رأی اخذ جریمه به ازاء هر متر مربع بنای بدون مجوز یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان

یا یک پنجم ارزش سرقفلی ساختمان در صورتی که ساختمان ارزش دریافت سرقفلی داشته باشد،

هر کدام که مبلغ آن بیش‌تر است از ذینفع، بلامانع بودن صدور برگ پایان ساختمان را به شهرداری اعلام کند.

اضافه بنا زائد بر تراکم مجاز بر اساس مفاد تبصره‌های ۲ و ۳ عمل خواهد شد.

مطلب مرتبط: قوانین معاملات ملکی

تبصره ۵ (عدم احداث پارکینگ یا غیر استفاده بودن پارکینگ)

در مورد عدم احداث پارکینگ و یا غیرقابل استفاده بودن آن و عدم امکان اصلاح آن کمیسیون می‌تواند

با توجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پارکینگ، رأی به اخذ جریمه‌ای که حداقل یک برابر

و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع فضای از بین رفته پارکینگ باشد، صادر کند

(مساحت هر پارکینگ با احتساب گردش ۲۵ متر مربع می‌باشد).

شهرداری مکلف به اخذ جریمه تعیین شده و صدور برگ پایان ساختمان می‌باشد.

تبصره ۶ـ (اصلاحی۱۳۵۸/۶/۲۷)

در مورد تجاوز به معابر شهر، مالکین موظف هستند در هنگام نوسازی بر اساس پروانه ساختمان

و طرح های مصوب رعایت برهای اصلاحی را بکند.

در صورتی که بر خلاف پروانه و یا بدون پروانه تجاوزی در این مورد انجام گیرد شهرداری مکلف است

از ادامه عملیات جلوگیری و پروانه امر را به کمیسیون ارسال کند.

در سایر موارد تخلف ماندن عدم استحکام بنا، عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی

در ساختمان رسیدگی به موضوع در صلاحیت کمیسیون های ماده ۱۰۰ است.

بشتر بخوانید: قلع و قمع بنای غیر مجاز

تبصره ۷ (وظایف مهندسین ناظر – اصلاحی ۱۳۵۸/۶/۲۷)

مهندسان ناظر ساختمانی موکلفند نسبت به عملیات اجرایی ساختمانی که به مسوولیت آنان احداث می‌گردد،

از لحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه و نقشه‌ها و محاسبات فنی ضمیمه آن مستمراً نظارت کرده

و در پایان کار مطابقت ساختمان با پروانه و نقشه و محاسبات فنی را گواهی کنند.

هر گاه مهندس ناظر بر خلاف واقع گواهی کند و یا تخلف را بموقع به شهرداری اعلام نکند

و موضوع منتهی بطرح در کمیسیون مندرج در تبصره یک ماده ۱۰۰ قانون شهرداری و صدور رأی بر جریمه یا تخریب ساختمان گردد،

شهرداری مکلف است مراتب را به نظام معماری و ساختمانی منعکس کند.

شورای انتظامی نظام مذکور موظف است مهندس ناظر را در صورت ثبوت تقصیر برابر قانون نظام معماری و ساختمانی

حسب مورد با توجه به اهمیت موضوع به ۶ ماه تا سه سال محرومیت از کار و در صورتی که مجدداً مرتکب تخلف شود

که منجر به صدور رأی تخریب به وسیله کمیسیون ماده ۱۰۰ گردد به حداکثر مجازات محکوم کند.

مراتب محکومیت از طرف شورای انتظامی نظام معماری و ساختمانی در پروانه اشتغال درج

و در یک یا چند مورد از جراید کثیرالانتشار اعلام می‌گردد.

شهرداری مکلف است تا صدور رأی محکومیت به محض وقوف از تخلف مهندس ناظر و ارسال

پرونده کمیسیون ماده ۱۰۰ بمدت حداکثر ۶ ماه از اخذ گواهی امضا مهندس ناظر مربوطه

برای ساختمان جهت پروانه ساختمان شهرداری خودداری کند.

مأمورین شهرداری نیز موکلفند در مورد ساختمان ها نظارت کند و هر گاه از موارد تخلف در پروانه بموقع جلوگیری نکنند

و یا در مورد صدور گواهی انطباق ساختمان با پروانه مرتکب تقصیری شوند،

طبق مقررات قانونی به تخلف آنان رسیدگی می‌شود

و در صورتی که عمل ارتکابی مهندسان ناظر و مأمورین شهرداری واجد جنبه جزایی هم باشد از این جهت نیز قابل تعقیب خواهند بود.

در مواردی که شهرداری مکلف به جلوگیری از عملیات ساختمان است و دستور شهرداری اجرا نشود

می‌تواند با استفاده از مأمورین اجراییات خود و در صورت لزوم مأمورین انتظامی برای متوقف ساختن عملیات ساختمانی اقدام کند.

تبصره ۸ (تخلفات دفاتر اسناد رسمی – اصلاحی ۱۳۵۸/۶/۲۷)

دفاتر اسناد رسمی مکلفند قبل از انجام معامله قطعی در مورد ساختمانهای تکمیل شده

گواهی پایان ساختمان و در مورد ساختمان های ناتمام گواهی عدم خلاف تا تاریخ انجام معامله

را که توسط شهرداری صادر شده باشد ملاحظه و مراتب را در سند قید کند.

در مورد ساختمانهای ی که قبل از تصویب قانون ۶ تبصره الحاقی به ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها (۱۳۵۵/۱۱/۲۴) معامله انجام گرفته

و از ید مالک اولیه خارج شده باشد، در صورتی که مورد معامله کل پلاک را شامل نگردد

گواهی عدم خلاف یا برگ پایان ساختمان الزامی نبوده و با ثبت و تصریح آن در سند انجام معامله بلامانع می‌باشد.

در مورد ساختمان هایی که قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر ایجاد شده

در صورتی که اضافه بنای جدیدی حادث نگردیده باشد و مدارک و اسناد نشان دهنده

ایجاد بنا قبل از سال تصویب طرح جامع شهر باشد، با ثبت و تصریح مراتب فوق در سند مالکیت انجام معامله بلامانع می‌باشد.

تبصره ۹ (چه ساختمان هایی مشمول کمیسون ماده ۱۰۰ نمی شوند؟ الحاقی ۳۵۸/۶/۲۷)

ساختمان هایی که پروانه ساختمان آنها قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر، صادر شده است

از شمول تبصره یک ماده ۱۰۰ قانون شهرداری معاف می‌باشند.

تبصره ۱۰ (الحاقی ۱۳۵۸/۶/۲۷)

در مورد آراء صادره از کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری هر گاه شهرداری

یا مالک یا قائم مقام او از تاریخ ابلاغ رأی ظرف مدت ده روز نسبت به آن رأی اعتراض کند،

مرجع رسیدگی به این اعتراض کمیسیون دیگر ماده ۱۰۰ خواهد بود که اعضای آن غیر از افرادی باشند

که در صدور رأی قبلی شرکت داشته‌اند. رأی این کمیسیون قطعی است.

تبصره ۱۱ (الحاقی۱۳۵۸/۶/۲۷)

آیین‌نامه ارزش معاملاتی ساختمان پس از تهیه توسط شهرداری و تصویب انجمن شهر در مورد اخذ جرائم قابل اجراست

و این ارزش معاملاتی سالی یکبار قابل تجدید نظر خواهد بود.

اگر شما در مورد کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری ها سوالی دارید می توانید از بخش سوالات متداول آن را بپرسید

تا در سریع ترین زمان ممکن به آن ها پاسخ داده شود.