مالیات بر ارزش افزوده چیست؟ و نحوه محاسبه آن به چه شکلی است؟

مالیات بر ارزش افزوده یکی از رایج ترین نوع مالیات های غیر مستقیم می باشد.

که در سال های اخیر به مرحله اجرا در آمده است و دارای ابهامات و سوالات بسیاری می باشد.

این نوع از مالیات در حال حاضر در بیش از 160 کشور جهان اجرایی شده است

و یکی از ارکان اصلی درآمدزایی دولت ها می باشد.

در این نوشته به بررسی این موضوع می پردازیم که مالیات بر ارزش افزوده به جه معنی است

و چرا باید این مالیات را بپردازیم؟

اما قبل از اینکه بخواهیم این موضوعات را به بحث بگذاریم باید

با موضوعی به اسم ارزش افزوده آشنا باشیم.

ارزش افزوده به چه معنا است؟

بر اساس ماده 3 قانون ارزش افزوده سازمان مالیاتی کشور

ارزش افزوده تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین می باشد.

به این معنی که پس از خرید یک کالا، ارزش آن بیشتر می شود.

در واقع زمانی که یک کالا خریداری می ود داری قیمت مشخصی است

که پس از گذشت یک دوره، قیمت آن بیشتر می شود

به این افزایش قیمت، ارزش افزوده گفته می شود.

مالیات بر ارزش افزوده به چه معنی است؟

مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات غیر مستقم است  که روی مصرف کاربران اعمال می شود.

یعنی یک نفر هر چه مصرف بیشتری داشته باشد، باید مالیات بیشتری بپردازد.

در این نوع مالیات ممکن است هیچ محصول جدیدی خلق نشود مانند واردات پوشاک

همچنین ممکن است از ماده اولیه، محصول جدیدی به دست بیاید، مانند تولید نان از آرد.

بیشتر بخوانید: مالیات چیست؟ و انواع آن کدام است؟

نرخ مالیات بر ارزش افزوده چقدر است؟

نرخ این مالیات برای تمامی کالاها و خدمات یکسان و برابر 9 درصد می باشد البته به جز موارد زیر:

• سیگار و مواد دخانی 12 درصد،
• بنزین و سوخت هواپیماها 20 درصد،
• برخی از موارد و محصولات شامل مالیات بر ارزش افزودی نمی باشد.

از این 9 درصد، 6 درصد آن مالیات و 3 درصد آن هم عوارض می باشد.

موارد معاف از مالیات بر ارزش افزوده

بر اساس ماده 12 و 13 قانون ارزش افزوده

ماده 12

عرضه کالاها و ارائه خدمات زیر و همچنین واردات آن ها حسب مورد از پرداخت مالیات معاف می باشد:

1- محصولات کشاورزی فرآوری نشده؛

2- دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل ونوغان؛

3- انواع کود، سم، بذر و نهال؛

4- آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات وسویا، شیر، پنیر، روغن نباتی و شیر خشک مخصوص تغذیه کودکان؛

5- کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر وانواع کاغذ چاپ، تحریر ومطبوعات؛

6- کالاهای اهدایی به صورت بلا عوض به وزارتخانه ها، موسسات دولتی و نهادهای عمومی غیر دولتی با تأیید هیأت وزیران وحوزه های علمیه با تأیید حوزه گیرنده هدایا؛

7- کالاهایی که همراه مسافر وبرای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات، وارد کشور می شود. مازاد بر آن طبق مقررات این قانون مشمول مالیات خواهد بود؛

8- اموال غیر منقول؛

9- انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات درمانی (انسانی، حیوانی وگیاهی) وخدمات توانبخشی وحمایتی؛

10- خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیاتهای مستقیم؛

11- خـدمـات بـانـکی و اعتباری بانکها،موسسات و تعاونیهای اعتباری و صندوق های قرض الحسنه مجاز و خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورسها و بازارهای خارج از بورس؛

12- خدمات حمل ونقل عمومی مسافری برون شهری و درون شهری، جاده ای، ریلی، هوایی ودریایی؛

13- فرش دستباف؛

14- انواع خدمات پژوهشی وآموزشی که طبق آئین نامه ای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانه های علوم تحقیقات وفناوری، امور اقتصادی ودارایی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش و پرورش و کار و امور اجتماعی ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می رسد؛

15- خوراک دام وطیور؛

16- رادار وتجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاه ها بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت راه وترابری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می رسد؛

17- اقلام با مصارف صرفا دفاعی (نظامی وانتظامی) وامنیتی بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیأت وزیران می رسد.

ماده 13

صادرات کالا وخدمت به خارج از کشور از طریق مبادی خروجی رسمی، مشمول مالیات موضوع این قانون نمی باشد

و مالیات های پرداخت شده بابت آن ها با ارائه برگه خروجی صادره توسط گمرک (در مورد کالا) و اسناد و مدارک مثبته، مسترد می گردد؛

تبصره: مالیات های پرداختی بابت کالاهای همراه مسافران تبعه کشورهای خارجی که از تاریخ خرید آن ها تا تاریخ خروج از کشور بیش از دو ماه نگذشته باشد،

از محل وصولی های جاری درآمد مربوط هنگام خروج از کشور در مقابل ارائه اسناد و مدارک مثبته مشمول استرداد خواهد بود.

ضوابط اجرائی این ماده توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.