بروز رسانی 1402/10/14

قلع و قمع بنای غیر مجاز

در صورتی که متصرف بدون اجازه و قرارداد اقدام به احداث اعیان و با کاشتن درخت و زراعت اقدام نموده باشد فرد مالک می تواند اقدام به طرح دادخواست قلع و قمع بنای غیر مجاز بدهد.

در اینگونه دعواها:

خواهان: مشخص ذی نفع موضوع شخصی است که در ملک او به صورت غیر مجاز اقدام به ساخت و ساز شده است.

خوانده: فردی است که بدون اجازه اقدام به ساخت و ساز و یا کاشت درخت نموده است.

هر گاه کسی در زمین خود با مصالح متعلقه به دیگری بنائی سازد یا درخت غیر را بدون اذن مالک در آن زمین غرس کند،

صاحب مصالح‌ یا درخت میتواند قلع یا نزع آن را بخواهد مگر این که به اخذ قیمت تراضی نمایند: ماده 313 قانون مدنی.

ماده ۵۰۳ قانون مدنی

هرگاه مستأجر بدون اجازه موجر در خانه یا زمینی که اجاره کرده وضع بنا یا غرس اشجار کند هر یک از موجر و مستأجر حق دارد:

هر وقت بخواهد بنا را خراب یا درخت را قطع نماید در این صورت اگر در عین مستأجره نقصی حاصل شود بر عهده مستأجر است.

ماده ۵۰۴ قانون مدنی

هرگاه مستأجر به‌ موجب عقد اجاره، مجاز در بنا یا غرس ‌بوده، موجر نمی‌تواند مستأجر را به خراب ‌کردن یا کندن آن اجبار کند.

و بعد از انقضا مدت اگر بنا یا درخت در تصرف مستأجر باقی بماند موجر حق مطالبه اجرت‌المثل زمین را خواهد داشت.

و اگر در تصرف موجر باشد مستأجر حق مطالبه اجرت‌المثل بنا یا درخت را خواهد داشت.

ماده ۸۱۸ قانون مدنی

مشتری نسبت به عیب و خرابی و تلفی که قبل از اخذ به ‌شفعه در ید او حادث شده باشد ضامن نیست

و همچنین است بعد از اخذ به شفعه و مطالبه، در صورتی که تعدی یا تفریط نکرده باشد.

باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که قلع و قمع مستحدثات، همیشه نتیجه یک دعوای حقوقی نبوده

و ممکن استدر نتیجه یک شکایت کیفری به ‌عنوان یک مجازات مستقل یا مجازات تبعی و تکمیلی مورد حکم قرار گیرد.

برخی دعاوی مثل دعوای تصرف عدوانی، علاوه بر اینکه از جنبه کیفری قابل تعقیب است،

می‌تواند به‌ عنوان یک دعوای حقوقی و با تقدیم دادخواست به مراجع قضایی پیگیری شود.

اما در هر حال، از بابت نتیجه حاصله در خصوص قلع و قمع، تفاوتی میان این دو نوع دعوا وجود نخواهد داشت.

و صرفاً نحوه طرح دعوا و مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به این موضوع با یکدیگر تفاوت دارد؛

به این معنا که دعوای حقوقی با تقدیم دادخواست به مرجع حقوقی و دعوای کیفری نیز با تقدیم شکایت به دادسرا آغاز می‌شود.